आरोग्यगुन्हेगारीताजे अपडेटथिंक टँक स्पेशलविज्ञान/तंत्रज्ञान
Trending
कुत्ता गोळीच्या नशेत तरुणाई झिंगाट!
वाचा काय आहे नेमकी ही कुत्ता गोळी?
थिंक टँक : नाना हालंगडे
शहरी भागातील तरुण कशाचे व्यसन करतील हे सांगता येत नाही. अनेक शहरातील 18 ते 30 वर्ष वयोगटातील तरुणांना कुत्ता गोळीचे व्यसन जडले आहे. दारु, सिगारेट, ड्रग्ज… नंतर आता नविन कुत्ता गोळीची (kutta goli) भर पडली आहे. नाशिकसह मालेगाव शहरात या कुत्ता गोळीची नशा केली जात आहे. ग्रामीण पोलीसांनी नुकतीच एक मोठी कारवाई करत रॅकेट उद्धवस्त केले आहे.
गेल्या काही वर्षांपासून नाशिकच्या मालेगाव शहरामध्ये कुत्ता गोळीचे पेव मोठ्या प्रमाणात फुटले आहे. त्याबाबत पोलिसांकडून वेळोवेळी कारवाई देखील केली जात आहे. मात्र तरुणाई व्यसनाच्या आहारी जात असल्याने सामाजिक संघटना आणि मालेगाव पोलीसांनी याबाबत जनजागृती करत कुत्ता गोळीपासून दूर राहा याबाबत आवाहन केलं आहे. मात्र, दारूची नशा महागडी वाटत असल्याने अवघ्या काही पैशात रुपयांना मिळणारी कुत्ता गोळी नशेसाठी सोपी असल्याने तरुणाई आहारी जात आहे.
मालेगाव शहरात गुंगीकारक औषधी गोळ्यांची अवैधरित्या विक्री होत असल्याबाबत माहिती मिळाल्यानंतर पोलिसांकडून धडक कारवाई करण्यात आली आहे. पोलिसांनी मिळालेल्या माहितीनुसार पोलीस ठाणेतील पोलीस अंमलदारांच्या मदतीने मालेगाव शहरातील न्यू मदनीनगर भागात अवैधरित्या औषधी गोळ्यांची विक्री करणाऱ्या रईस शहार उर्फ शहा याच्यावर छापा टाकून त्याच्या कब्जातून गुंगीकारक औषधी गोळ्यांच्या 10 हजार 80 रुपयांच्या 280 स्ट्रीपचा मुद्देमाल जप्त केला आहे.
तरुण कुत्ता गोळीच्या आहारी
कुत्ता गोळीचं वैद्.कीय भाशेतूल नाव अल्प्रलोजोम असं आहे. या गोळीच्या अतिसेवनामुळे शरीर बधीर होते. याशिवाय मानसिक संतुलनही बिघडण्याची शक्यता आहे. व्यसनी तरुण याचा वापर नशा येण्यासाठी करतात. या गोळीच्या सेवनाने थेट मेंदूवर परिणाम होतो. याच्या सेवनामुळे नशेखोर व्यक्ती आपल्याच धुंदीत राहते. ही गोळी एक उत्तेजक पदार्थ आहे. डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय विक्रीसाठी मनाई आहे. मात्र, अनेक एजंट बेकायदेशीररीत्या सार्सपणे या गोळीची विक्री करतात.
आजकाल औषध बाजारात एक नवीन औषध दाखल झाले आहे, ज्याचे नाव आहे “कुत्ता गोळी” किंवा “कुत्र्याची गोळी”. वास्तविक या औषधाचे खरे नाव “अल्प्राझोलम” आहे जे मानसिक विकार किंवा निद्रानाशाची तक्रार करणार्या रुग्णांना अल्प प्रमाणात दिले जाते. मात्र आजकाल नशेसाठी या औषधाचा वापर वाढत आहे.
याबाबतची माहिती मिळताच अन्न व औषध विभागाने विविध शहरांच्या पोलिसांना सतर्कतेचा इशारा दिला आहे. याअंतर्गत नाशिक पोलिसांनी डॉग टॅबलेट-कुत्ता गोळी विरोधात मोहीम अधिक तीव्र करत गेल्या सहा महिन्यांत केवळ मालेगाव परिसरातून सुमारे 10 जणांना अटक केली असून, सुमारे 6 हजार गोळ्या जप्त केल्या आहेत.
मेंदूच्या पेशींवर थेट परिणाम
ही गोळी खाल्ल्यानंतर माणसाचे शरीर सुन्न होते आणि त्यानंतर त्याला वेदना होत नाहीत. या टॅब्लेटच्या रसायनांचा मेंदूच्या पेशींवर थेट परिणाम होतो आणि एखाद्या व्यक्तीला झोप येऊ लागते, परंतु गोळी खाल्ल्यानंतर जर त्याला झोप येत नसेल तर ती व्यक्ती आपला स्वभाव गमावून रागाच्या भरात कोणतीही घटना घडवू शकते. तज्ञांच्या मते, डॉक्टरांच्या देखरेखीशिवाय या गोळीचे सेवन करणे खूप धोकादायक आहे आणि यामुळे दीर्घकाळापर्यंत एखाद्या व्यक्तीचे मानसिक संतुलन देखील बिघडू शकते. अतिसेवनामुळे ब्रेन ट्यूमर किंवा स्ट्रोकसारखे घातक आजारही होऊ शकतात.
कुत्र्याच्या गोळ्या औषध म्हणून वापरल्या जातात आणि काही समाजकंटकांनी नशेसाठी त्याचा वापर सुरू केला आहे. किंवा गोळ्यांमध्ये उत्तेजक रसायन मिसळले जाते, ज्यामुळे आरोग्य घातक ठरते. किंवा गोळ्या घेतल्याने संपूर्ण शरीर बधिर झाले असते. अंगदुखी जाणवत नाही. किंवा गोळ्या खाऊन बेशुद्ध झाले असते आणि अशी व्यक्ती कोणतेही कृत्य करण्यासाठी मागे-पुढे पाहत नाही.
केवळ मालेगावच नाही तर मुंबई, ठाणे, पालघर, नाशिक, दिल्ली, बंगळुरू, अहमदाबाद, कोलकाता, इंदूर, चंदिगड आदी शहरांतही अमली पदार्थ विरोधी सेल आणि नार्कोटिक्स कंट्रोल ब्युरोला अशी माहिती मिळाली आहे. टॅब्लेटचे प्रमाण वाढत असून नफा कमावण्यासाठी आणि तरुणांपर्यंत पोहोचण्यासाठी अमली पदार्थ विक्रेते ही गोळी अवैधरित्या घेत आहेत.
डॉबरमन, बुलडॉग, जर्मन शेपर्ड
औषध विक्रेते त्यांच्या भाषेत या गोळ्याला डॉग पिल किंवा डॉग टॅब्लेट म्हणतात. या गोळ्या वेगवेगळ्या पॉवर कॅपॅसिटीमध्ये येतात, त्यामुळे त्यांना डॉबरमन, बुलडॉग, जर्मन शेपर्ड इत्यादी कुत्र्यांच्या प्रजातींवरून वेगवेगळी नावे देण्यात आली आहेत. समान प्रमाणांसाठी वेगवेगळे कोडवर्ड वापरले जात आहेत.
प्रिस्क्रिप्शनशिवाय विकू शकत नाही
स्वस्त दरामुळे लहान शहरे आणि ग्रामीण भागात या टॅबलेटची मागणी खूप जास्त होती, मात्र मागणी वाढत असल्याने आता त्याची किंमतही वाढत आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, एकेकाळी 20 रुपये प्रति गोळी असलेली पट्टी आता 150 ते 250 रुपयांना विकली जाते. “अल्प्राझोलम” हे शेड्यूल वन श्रेणीतील औषध आहे जे कोणताही वैद्यकीय विक्रेता डॉक्टरांच्या प्रिस्क्रिप्शनशिवाय विकू शकत नाही, अशा परिस्थितीत एजन्सींनी वैद्यकीय विक्रेत्यांना देखील इशारा दिला आहे.
वैद्यकीय तज्ञांच्या मते, अल्प्राझोलम हे असे आहे किंवा गोळ्या शास्त्रीय आहेत. गोळ्या खाऊन कुत्रा झोपतो. झोप टाळली तर अशा व्यक्तीचा स्वतःवरचा ताबा आपोआपच सुटतो. किंवा नियंत्रण गमावलेल्या व्यक्तीची भावना भडकल्यास कोणतेही कृत्य करण्यास प्रवृत्त झाले असते.
नशेचा नवा बाजार
कुत्ता गोळीचा प्रवास नेमका कुठून झाला, याची उकल अद्याप झालेली नसली तरी नशेचा हा नवा बाजार असल्याचा हा प्रकार आहे. या टॅब्लेट मध्य प्रदेशसह इतर काही ठिकाणांहून मागविण्यात येत असल्याचे सांगितले जाते. सुरुवातीला स्वस्त वाटणाऱ्या या टॅब्लटे्सची मागणी वाढली की तस्कर त्या चढ्या भावाने खरेदीदारास देतात.
मोठी उलाढाल
यामागे मोठे रॅकेट असण्याचा कयास व्यक्त होत आहे. अगदी दोन रूपयात एक गोळी मिळत असल्याने स्वस्तात तरुण या नशेच्या आहारी गेल्याची माहिती सूत्रांनी दिली. ०.२५ आणि ०.५० या दोन स्वरूपात या गोळ्या उपलब्ध असून, शेड्युल वन या कॅटेगरीत येत असल्याने त्यांची विक्री करताना विक्रेत्यांना काळजी घ्यावी लागते. डॉक्टरांच्या प्रिस्क्रिप्शनशिवाय अशा गोळ्या देता येत नाही. मात्र, नशेसाठी वापरण्यात येणारी इतरही बरीच औषधे असून, त्यातून मोठी उलाढाल होते आहे.
शरीरास त्याची सवय लागते
कोणत्याही टॅब्लेट डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय घेणे धोकादायक असते. मेंदुशी संबंधित औषधे असतील तर त्याकडे गांभीर्याने पाहायला हवे. अनावश्यक पद्धतीने औषधे घेतल्यास शरीरास त्याची सवय लागते. मग हळूहळू औषधांची मात्रा वाढविल्याशिवाय पर्याय नसतो. नशेखोरीमध्ये हेच होते. कोणत्याही कारणास्तव अशा औषधांचा वापर थांबला की त्या व्यक्तीला अस्पष्ट दिसणे, आत्मविश्वास कमी होणे एवढेच नव्हे तर फिट्स येणे असे प्रकार घडू शकतात.
हेही वाचा